Biometrische identificatie of merkteken van het beest?

Henk Schouten • 75 - 1999/2000 • Uitgave: 17
Zou het niet zo kunnen zijn dat de antichrist die we vanuit de Bijbel tegenkomen met deze ontwikkeling een geweldig middel wordt aangereikt, zodat het straks niet meer mogelijk is een 'escape' te vinden voor andersdenkenden, in het bijzonder voor mensen die de Here God liefhebben en gehoorzaam willen zijn?

Zoeklichtlezers en vele anderen hebben zich wel eens afgevraagd: Hoe moeten we de zin uit Openbaring 13:16 en 17 verstaan? Daar staat: 'En het maakt, dat aan allen, de kleinen en de groten, de rijken en de armen, de slaven en de vrijen, een merkteken gegeven wordt op hun rechterhand of op hun voorhoofd, [en] dat niemand kan kopen of verkopen, dan wie het merkteken, de naam van het beest, of het getal van zijn naam heeft'.

Het is niet eenvoudig om daar het laatste woord over te zeggen en zo is dit artikel dan ook niet bedoeld. Wel willen we een paar signalen en enkele overwegingen doorgeven die ons misschien kunnen helpen meer inzicht te krijgen.

GELIJKHEID EN EENHEID
Dat viel me op, de absolute gelijkheid. Het is een regel zonder uitzondering, hetzelfde geldt voor alle mensen. Of je rijk bent of arm, slaaf of vrije, ieder zal een merkteken ontvangen. Vandaag, misschien moeten we zeggen: sedert de Franse revolutie waar vrijheid, gelijkheid en broederschap hoog in het vaandel stonden, stevenen we steeds meer af op die gelijkheid in de samenleving. Het is ook zo dat de mondiale samenleving het steeds minder neemt dat er lokale dictators zijn. Natuurlijk, ze zijn er nog wel en doen vreselijke dingen, maar de VN of de NAVO laat steeds nadrukkelijker haar gezag gelden en men poogt overtreders van het internationaal recht voor de rechter in Den Haag te brengen, dat zal de lust van dictators in spe om zich te buiten te gaan aan geweld en onmenselijkheid wel doen afnemen. Democratische uitgangspunten worden steeds verder doorgevoerd, rangen en standen zijn steeds minder in tel. Dat klinkt velen sympathiek in de oren en inderdaad, want wat is er een misbruik gemaakt van situaties en mogelijkheden door mensen die toevallig meer macht, invloed of geld hadden. Voor allen komt er een merkteken aan. Het beest dat opkomt uit de aarde zal daar voor zorgen.

ONMOGELIJK
Dat was lange tijd het stempel bij deze profetie. Allen, impliceert werkelijk allen, wie kan dat voor elkaar krijgen, die enorme registratie? Zelfs ten tijde van de grootste dictaturen was er altijd een 'escape' mogelijkheid. Er waren altijd landen en gebieden waar een dictator zijn bewind niet kon doorvoeren. En alle hilariteit die we rond de fraude gevoeligheid van de Nederlandse pas gehad hebben doet ons beseffen dat dergelijke identificatie methoden buitengewoon mazig zijn. Er bleken steeds weer gaten te zijn waarlangs fraudeurs hun weg wisten te vinden. Inmiddels zijn er veel identificatie systemen. In onze Westerse wereld is bijna iedereen er mee vertrouwd geraakt. De pin-pas is algemeen bezit, wachtwoorden en codes zijn er vele. Al die gegevens veroorzaken een warboel, het is haast niet meer bij te houden, al die nummers die ons van wieg tot graf begeleiden en steeds is daar de fraudegevoeligheid.

MERKTEKEN
In de bovengeciteerde zin uit het boek Openbaring is sprake van een 'merkteken'. Het gaat in dat woord om een herkenningsteken, een brandmerk, een identificatie dus. Alle mensen zullen te identificeren zijn, we spreken in onze dagen van registratie. Het is ontegenzeglijk waar dat aan zoiets grote voordelen zitten. De genoemde fraudegevoeligheid wordt teruggedrongen. Onrechtmatig gebruik van allerlei zaken wordt uitgesloten. Diefstal van geld is haast niet meer mogelijk, het geld verdwijnt uit de omloop, denk aan de chipknip en wanneer het merkteken een onvervreemdbaar element van het lichaam is, wordt het haast onmogelijk voor criminelen medemensen te beroven.

Maar is juist dit 'logische' hulpmiddel niet een vreselijk instrument voor een superdictator? Zou het niet zo kunnen zijn dat de antichrist die we vanuit de Bijbel tegenkomen met deze ontwikkeling een geweldig middel wordt aangereikt, zodat het straks niet meer mogelijk is een 'escape' te vinden voor andersdénkenden, in het bijzonder voor mensen die de Here God liefhebben en gehoorzaam willen zijn?

BIOMETRISCHE IDENTIFICATIE
Ik werd geattendeerd op een verkenningsrapport van de Registratiekamer "at face value". Dit rapport, dat handelt over biometrische identificatie, werd op 5 oktober aan minister R.H.L.M. van Boxtel van Grote steden- en Integratiebeleid overhandigd en bespreekt de biometrische identificatie. Wat is dat precies, biometrische identificatie?

PIN-codes en wachtwoorden hebben volgens dit rapport hun langste tijd wel gehad. Daarvoor in de plaats zal steeds meer gebruik gemaakt worden van biometrische identificatie. Hierbij wordt met behulp van een analyse van lichamelijke kenmerken zoals: stem, vingerafdruk, netvlies of iris vastgesteld dat iemand inderdaad is, die hij zegt te zijn. Dit soort identificatie is betrouwbaarder dan een PIN-code of wachtwoord. De unieke kenmerken kunnen niet aan iemand anders gegeven worden, ze zijn persoonlijk, een onvervreemdbaar deel van het eigen lichaam. Op het journaal hoorden we iemand zeggen dat het lichaam levend moest zijn. Wanneer de computer registreert dat het aangeboden lichaam (bijvoorbeeld de duim) dood is, stopt hij direct de procedure en kan er bijvoorbeeld geen geld worden opgenomen.

De Registratiekamer plaatst ook kanttekeningen bij deze ontwikkeling. De gegevens moeten namelijk centraal worden opgeslagen, hoe scherm je dit tegen onbevoegd gebruik af?

Wat dat laatste betreft is er zorg. Onze gegevens zijn opgeslagen in de gemeentelijke basis administratie persoonsgegevens (GBA), sinds 1994 opvolgster van het bevolkingsregister. De technische en organisatorische beveiligingen daarvan schieten te kort en de controle op de verwerking laat te wensen over. Dit zijn conclusies van de Registratiekamer, die een onderzoek deed naar de inrichting en het gebruik van de GBA in diverse gemeenten van het land.

Ook hier dus nog mazen, waarlangs misbruik van uw en mijn persoonlijke gegevens mogelijk is. Toch is dat niet mijn grootste zorg. Waar ik me wel zorgen over maak is de afglijding, hoewel het proces niet te stuiten is. Ik bedoel de ontwikkeling die zichtbaar wordt aangaande de vervulling van het vers dat ik uit Openbaring citeerde. Het merkteken als onvervreemdbaar deel van het lichaam, waarlangs het beest de mogelijkheid krijgt zijn regiem van onderdrukking te voeren, wat komt het dichtbij. Raden naar betekenis van getallen lijkt me niet zo zinvol. De totalitaire macht die zich aankondigt is mijn inziens veel meer een teken aan de wand en een teken van de eindtijd.

ds. Henk Schouten