Ben je betrouwbaar?

Els ter Welle • 96 - 2020 • Uitgave: 11
’Iemand met inzicht zwijgt. Bij een roddelaar is een geheim niet veilig, wie betrouwbaar is, hult zich in zwijgen’ (Spreuken 11:12b-13 NBV).

Wat is roddelen? Het is liegend kwaadspreken over iemand. Punt. Maar zo gemakkelijk komen we er niet van af. Dan zouden we de dans wel ontspringen. Het houdt heel wat meer in. We zullen zien dat het een gevaar is waar niet gemakkelijk aan te ontkomen is.

Ik hoorde de volgende definitie van lasteren (het woord dat in de grondtekst wordt gebruikt): Lasteren is dingen over iemand vertellen aan iemand die er niets mee te maken heeft, die geen deel uitmaakt van het probleem en ook niet mee kan helpen aan de oplossing van het probleem. Lasteren of roddelen is dus niet alleen op een nare manier slechte dingen over iemand verspreiden.

Een geheim doorvertellen
Onze tekst vertelt dat bij een lasteraar een geheim niet veilig is. Dat heeft dus niet per se te maken met leugens rondstrooien. Meestal gaat het als volgt: Ik vertel het je, maar ik vertrouw erop dat je het aan niemand doorvertelt. En de vriendin die het geheim zo te horen krijgt, doet hetzelfde bij een ander. En zo krijg je een kettingreactie en gaat het ‘geheim’ van mond tot mond door.
Ik moet zelf opletten me er niet schuldig aan te maken. Spreken is natuurlijk, maar zwijgen een kunst. Als je een geheim doorvertelt aan iemand die er niets mee te maken heeft, doe je jezelf kwaad. Die persoon zal waarschijnlijk oppassen om jou in vertrouwen te nemen en zo loop je het risico echte vrienden te verliezen. Je benadeelt ook de persoon tegen wie je lastert.

Rokkenjager
Het is jaren geleden dat ik een bekende leider aan de telefoon had. We hadden het over een goede kennis van me en hij zei: “Ik heb jaren met hem samengewerkt. Hij was een rokkenjager.” Het belastte me enorm, ook al wilde ik het niet; ik bezag de betreffende persoon na die tijd anders dan daarvoor. Spreuken 16 vers 28 is veelbetekenend:’Een stiekeme roddelaar weet zelfs de beste vriendschap kapot te maken’.En natuurlijk schaad je de persoon over wie het gaat. Het is heel pijnlijk om laster te ervaren. Geen mens is van steen.

Daarom, voor onszelf en voor onze medemens, laten we leren zwijgen. “Door het spreken verheft zich de mens boven de dieren, door het zwijgen boven zichzelf” (uitspraak Paul Masson).

Els ter Welle

Het glijdt naar binnen als een lekkernij
Maar roddelpraat besmeurt jou en mij
Het gaat en zingt rond
O, dat oor, die mond…
Bouw liever op en maak mensen blij