Azar - Goddelijke hulp
Gieneke van Veen-Vrolijk • 88 - 2012 • Uitgave: 5
In de Hebreeuwse Bijbel komen regelmatig begrippen voor die een ‘gewone’ algemene betekenis hebben, maar die toch opvallen vanwege een bijzondere toepassing of functie. Onder deze categorie woorden valt het Hebreeuwse werkwoord ‘azar’ dat als basisbetekenis ‘helpen’ heeft. 1 Naast de algemene betekenis ‘(uit)helpen’ betekent ‘azar’ ook: bijstaan, uitredden, steunen. Zowel dit werkwoord als de hiervan afgeleide termen hebben de eigenschap dat zij vooral gebruikt worden met betrekking tot de Here God en alles wat Hij is, doet, biedt en betekent voor de mens. Het werkwoord ‘azar’ komt ongeveer 80 keer voor in het Oude Testament, met name in de Psalmen, Jesaja en 1, 2 Kronieken.
Het is opvallend dat het werkwoord ‘azar’/helpen in de naam van veel Bijbelse personen voorkomt. Het betreft dan samengestelde namen waarin ook een Godsnaam voorkomt.
Azarya en Azaryahu
Dit was een veelvuldig voorkomende naam in het oude Israël. Dit is begrijpelijk vanwege de bijzondere betekenis ervan. De naam is een samenstelling van de werkwoordsvorm ‘azar’ (hielp/helpt) en ‘YaH’ of ‘YaHu’, beide verkorte vormen van de heilige Godsnaam (JHWH)/‘HERE’. 2 Omdat de vorm ‘azar’ verleden tijd met betekenis voor heden kan inhouden, betekent ‘Azar-Yah’ evenals ‘Azar-Yahu’: De Here hielp/helpt.
We lezen over ‘Azarya’ die door Gods Geest geleid optreedt voor koning Asa (2 Kronieken 15:1). Eén van Josafats zonen droeg ook de naam ‘Azarya’ (2 Kronieken 21:2). Dat ‘de Here helpt’ had Josafat toch beleden in zijn indringende noodgebed tot de Here ten overstaan van het volk (2 Kronieken 20:6-12)? In de zware tijd van herbouw en herstel ten tijde van Ezra en Nehemia komt deze naam opvallend veel voor. Ook in Ezra’s geslachtsregister komt tweemaal de naam ‘Azarya’ voor (Ezra 7:1,3). 3
Helaas houdt een mooie naam nog niet in dat de drager ervan de Here gehoorzaamt of volgt, zo blijkt uit Jeremia’s profetie (Jeremia 43:2). Je kunt zelfs in strijd met je naambetekenis handelen!
Veelzeggend is het dat één van Daniëls moedige vrienden luisterde naar deze naam (Daniël 1:6). Ondanks de heidense naam ‘Abednego’4 die hem werd opgedrongen (vers 7) zal hij zich in alle moeiten hebben vastgeklampt aan de betekenis van zijn naam: ‘Azarya’: de Here helpt!
Azarel
Deze naam is eveneens een samenstelling van ‘azar’ en ‘El’ (God); Azar-El: God hielp/helpt. Onder de mannen die David bijstonden tijdens Sauls achtervolging bevond zich een ‘Azarel’ (1 Kronieken 12:6). Een hoopvolle naam in zware tijden! Ook een van Hemans zonen, die optraden als zangers droeg deze naam (1 Kronieken 25:18). Het stamhoofd van Dan ten tijde van David heette eveneens ‘Azarel’ (1 Kronieken 27:22). Eeuwen later, na terugkeer uit de ballingschap klinkt deze naam wanneer in Nehemia’s tijd het volk zich in en rond Jeruzalem gaat vestigen (Nehemia 11:13) en later bij de plechtige inwijding van de muur treedt er weer een musicus ‘Azarel’ op (12:36). Zie ook Ezra 10:41.
De achtergrond van de naamgeving van deze mensen is ons onbekend. Het is mogelijk dat hiermee bewust vertrouwen op God en afhankelijkheid van Zijn bijstand wordt uitgedrukt.
Getuigenisnaam
In het Nieuwe Testament komt de naam ‘Lazarus’ voor, de Griekse vorm van het Hebreeuwse ‘El-azar’ (God hielp/helpt). In de gelijkenis van de rijke man en de arme Lazarus wordt ons geleerd dat de Here God liefdevol omziet naar wie hun hulp van Hem verwachten en hen voor eeuwig de troost en verlichting van Zijn heerlijke aanwezigheid schenkt (Lucas 16:19-31).
In Bethanië woonde Lazarus, de broer van Marta en Maria (Johannes 11-12:1). Deze man mocht ten diepste de betekenis van zijn naam ‘God helpt’ ondervinden en met alle aanwezigen zien en beleven dat God ‘azar’/uithelpt met liefde en erbarmen. Toen Lazarus was gestorven was de Here Jezus diep bewogen om de dood van Zijn geliefde vriend (vers 35) en toonde allen Zijn Goddelijke almacht door hem weer tot leven te roepen (vers 43). Lazarus’ leven was een indrukwekkend getuigenis van Gods almachtige bijstand en dit maakte zijn naam tot een bijzondere ‘getuigenisnaam’. Zeker geen naam om op liederlijke wijze te gebruiken. 5
Welke naam wij ook dragen: Wie mocht ondervinden dat de Here God helpt en altijd bijstaat mag hiervan getuige zijn!
Dr. Gieneke van Veen-Vrolijk
1 We noemen het ww. ‘azar’ hier zoals het klinkt zonder de weergave van de beginletter áyin (dit geldt ook voor de van dit ww. afgeleide woorden); dit achterwege laten van de begin-áyin is omdat dit een diepe ‘keelletter’ is die westerlingen veelal niet (kunnen) uitspreken.
2 De hoogstheilige Godsnaam JHWH (HERE) wordt - uit ontzag - niet uitgesproken, de verkorte vormen YaH en YaHu wel en hebben dezelfde betekenis: HERE.
3 Zie Neh.3:23; 7:7; 8:7; 10:3; 12:3. Zie ook 1Kron.2:8,38; 5:35; 6:21; 9:11; 2 Kron.15:1; 23:1; 26:7, 20; 28:12 enz. Vgl.1Kon.4:2,5; 2Kon.14:21; 2Kron.22:6.
4 Waarschijnlijk is dit hetzelfde als ‘Abednebo’ (dienaar van Nebo); Nebo was de Babylonische afgod van handel, verkeer, schrijfkunst en sterrenwichelaars.
5 Afschuwelijk is het wanneer men deze betekenisvolle naam bezigt in platte, kreetachtige uitdrukkingen die in feite godslasterlijk zijn.
Het is opvallend dat het werkwoord ‘azar’/helpen in de naam van veel Bijbelse personen voorkomt. Het betreft dan samengestelde namen waarin ook een Godsnaam voorkomt.
Azarya en Azaryahu
Dit was een veelvuldig voorkomende naam in het oude Israël. Dit is begrijpelijk vanwege de bijzondere betekenis ervan. De naam is een samenstelling van de werkwoordsvorm ‘azar’ (hielp/helpt) en ‘YaH’ of ‘YaHu’, beide verkorte vormen van de heilige Godsnaam (JHWH)/‘HERE’. 2 Omdat de vorm ‘azar’ verleden tijd met betekenis voor heden kan inhouden, betekent ‘Azar-Yah’ evenals ‘Azar-Yahu’: De Here hielp/helpt.
We lezen over ‘Azarya’ die door Gods Geest geleid optreedt voor koning Asa (2 Kronieken 15:1). Eén van Josafats zonen droeg ook de naam ‘Azarya’ (2 Kronieken 21:2). Dat ‘de Here helpt’ had Josafat toch beleden in zijn indringende noodgebed tot de Here ten overstaan van het volk (2 Kronieken 20:6-12)? In de zware tijd van herbouw en herstel ten tijde van Ezra en Nehemia komt deze naam opvallend veel voor. Ook in Ezra’s geslachtsregister komt tweemaal de naam ‘Azarya’ voor (Ezra 7:1,3). 3
Helaas houdt een mooie naam nog niet in dat de drager ervan de Here gehoorzaamt of volgt, zo blijkt uit Jeremia’s profetie (Jeremia 43:2). Je kunt zelfs in strijd met je naambetekenis handelen!
Veelzeggend is het dat één van Daniëls moedige vrienden luisterde naar deze naam (Daniël 1:6). Ondanks de heidense naam ‘Abednego’4 die hem werd opgedrongen (vers 7) zal hij zich in alle moeiten hebben vastgeklampt aan de betekenis van zijn naam: ‘Azarya’: de Here helpt!
Azarel
Deze naam is eveneens een samenstelling van ‘azar’ en ‘El’ (God); Azar-El: God hielp/helpt. Onder de mannen die David bijstonden tijdens Sauls achtervolging bevond zich een ‘Azarel’ (1 Kronieken 12:6). Een hoopvolle naam in zware tijden! Ook een van Hemans zonen, die optraden als zangers droeg deze naam (1 Kronieken 25:18). Het stamhoofd van Dan ten tijde van David heette eveneens ‘Azarel’ (1 Kronieken 27:22). Eeuwen later, na terugkeer uit de ballingschap klinkt deze naam wanneer in Nehemia’s tijd het volk zich in en rond Jeruzalem gaat vestigen (Nehemia 11:13) en later bij de plechtige inwijding van de muur treedt er weer een musicus ‘Azarel’ op (12:36). Zie ook Ezra 10:41.
De achtergrond van de naamgeving van deze mensen is ons onbekend. Het is mogelijk dat hiermee bewust vertrouwen op God en afhankelijkheid van Zijn bijstand wordt uitgedrukt.
Getuigenisnaam
In het Nieuwe Testament komt de naam ‘Lazarus’ voor, de Griekse vorm van het Hebreeuwse ‘El-azar’ (God hielp/helpt). In de gelijkenis van de rijke man en de arme Lazarus wordt ons geleerd dat de Here God liefdevol omziet naar wie hun hulp van Hem verwachten en hen voor eeuwig de troost en verlichting van Zijn heerlijke aanwezigheid schenkt (Lucas 16:19-31).
In Bethanië woonde Lazarus, de broer van Marta en Maria (Johannes 11-12:1). Deze man mocht ten diepste de betekenis van zijn naam ‘God helpt’ ondervinden en met alle aanwezigen zien en beleven dat God ‘azar’/uithelpt met liefde en erbarmen. Toen Lazarus was gestorven was de Here Jezus diep bewogen om de dood van Zijn geliefde vriend (vers 35) en toonde allen Zijn Goddelijke almacht door hem weer tot leven te roepen (vers 43). Lazarus’ leven was een indrukwekkend getuigenis van Gods almachtige bijstand en dit maakte zijn naam tot een bijzondere ‘getuigenisnaam’. Zeker geen naam om op liederlijke wijze te gebruiken. 5
Welke naam wij ook dragen: Wie mocht ondervinden dat de Here God helpt en altijd bijstaat mag hiervan getuige zijn!
Dr. Gieneke van Veen-Vrolijk
1 We noemen het ww. ‘azar’ hier zoals het klinkt zonder de weergave van de beginletter áyin (dit geldt ook voor de van dit ww. afgeleide woorden); dit achterwege laten van de begin-áyin is omdat dit een diepe ‘keelletter’ is die westerlingen veelal niet (kunnen) uitspreken.
2 De hoogstheilige Godsnaam JHWH (HERE) wordt - uit ontzag - niet uitgesproken, de verkorte vormen YaH en YaHu wel en hebben dezelfde betekenis: HERE.
3 Zie Neh.3:23; 7:7; 8:7; 10:3; 12:3. Zie ook 1Kron.2:8,38; 5:35; 6:21; 9:11; 2 Kron.15:1; 23:1; 26:7, 20; 28:12 enz. Vgl.1Kon.4:2,5; 2Kon.14:21; 2Kron.22:6.
4 Waarschijnlijk is dit hetzelfde als ‘Abednebo’ (dienaar van Nebo); Nebo was de Babylonische afgod van handel, verkeer, schrijfkunst en sterrenwichelaars.
5 Afschuwelijk is het wanneer men deze betekenisvolle naam bezigt in platte, kreetachtige uitdrukkingen die in feite godslasterlijk zijn.
