Allergie voor gezag
ds. Yme Horjus • 89 - 2013 • Uitgave: 1
Onze Nederlandse samenleving heeft een probleem met gezagsdragers. Gezag kan zich niet in een grote populariteit verheugen. Het is eerder zo dat wij Nederlanders een allergie hebben ontwikkeld voor mensen die vanuit een gezagspositie mensen menen in een bepaalde richting te kunnen dwingen. Dan begint het bij ons te kriebelen en wordt het verzet in ons wakker geroepen. Daar kunnen we niet tegen! Er vaart dan een rebelse geest in ons om onze vrijheid van handelen te verdedigen.
Het is merkwaardig dat het zelfs zover gaat dat leraren, gezinsvoogden, ambulancepersoneel, ANWB-hulpverleners, artsen, politiemensen etc. te maken hebben met een publiek dat vanuit assertiviteit voor vermeende rechten opkomt en daarbij agressief optreedt. Kort geleden werd in Almere een grensrechter bij het amateurvoetbal doodgeschopt omdat voetballers het niet eens waren met zijn beslissing.
Deze gebeurtenis staat niet op zichzelf. Een leraar moet het op school niet in zijn hoofd halen om mobieltjes in de klas te verbieden, of te weigeren dat jongens met een pet op het hoofd de les bijwonen. Er breekt een revolte uit, want wie is die leraar helemaal wel dat hij ons dat recht ontzegt? Het is geen wonder dat 50% van de beginnende leraren binnen vijf jaar stopt met onderwijsgeven als soms filmpjes op YouTube verschijnen van een totaal ontspoorde klas. Andere docenten schakelen over op een overlevingsmodus om het maar een beetje te kunnen volhouden.
Ultieme vrijheid
Wij zijn ver verwijderd van een samenleving waarin gezagsdragers nog uit konden gaan van normen en waarden die algemeen werden aanvaard. De strandrellen bij Hoek van Holland van enige tijd terug hebben laten zien dat mensen een rode waas voor de ogen krijgen als zij een herkenbare politieman in het oog krijgen. Ook de gebeurtenissen in Haren, nog maar zo kort geleden, demonstreerden maar weer hoe mensen er behagen in schepten tot pure vandalisme over te gaan als gezagsdragers hun dat recht menen te betwisten. De verhuftering van de samenleving is ver voortgeschreden. Fatsoensregels worden niet meer in acht genomen en normen en waarden zijn verdampt. In het verkeer kun je regelmatig het opsteken van een middelvinger meemaken als je eens een keer een onhandige manoeuvre maakt.
Waar komt dat nu toch allemaal vandaan? Waarom maakt een toenemend aantal mensen zich schuldig aan gewelddadig, agressief, bedreigend, overlast gevend of gewoon asociaal gedrag? Waarom is de beschaving onder de mensen zoek geraakt en zijn ze steeds angstig dat hun rechten en vrijheid in het geding zijn? Er zijn allerlei sociologen die wijzen op de doorgeschoten individualiseringsdrang. De mens viert in de ultieme vrijheid van handelen het feest van het hoogste persoonlijke individu dat zichzelf de wet stelt. En niemand mag hem te na komen. De verworven rechten van de uiterste vrijheidsbeleving zijn het dan waard om die met hand en tand te verdedigen tegen gezagsdragers die stammen uit de tijd dat de mens niet vrij was en altijd aan de leiband moest lopen van een gezag dat boven hem was geplaatst! Nee, weg daarmee! Ik bepaal zelf wat goed voor mij is! Ik kom op voor mijn eigen belangen! Het is ten voeten uit het drama van de ongebonden mens…
Wetsverachting
Gezagsdragers gaan zich verstoppen om niet het slachtoffer te worden van deze profileringsdrang. Zij noemen zichzelf geen autoriteiten meer maar ‘klantmanagers’. Zij proberen toch een beetje aan te klampen om niet helemaal de aansluiting te verliezen. Leraren doen een oogje dicht en politieagenten kijken een andere kant op om niet helemáál het onderspit te delven. Agenten combineren een uitgestoken hand met een hand die grenzen aangeeft in de hoop dat dit tenslotte nog aanvaardbaar is voor mensen.
Toch moet je bij dit alles zeggen dat het om niets anders gaat dan om de mens die de maat van alle dingen is. De heilzame geboden van een God die boven alles staat en Die de auteur is van normen en waarden die de mens tot zijn eigen heil zou moeten volgen, zijn ver te zoeken. Wie leest hier in gedachten niet de woorden van Matteüs 24:12? ‘En omdat de wetsverachting toeneemt, zal de liefde van de meesten verkillen.’ Die wetsverachting waar de Here Jezus het over heeft, is dat ongebonden leven van de mens die zonder God zijn weg wil zoeken in het leven; die los is van God en Zijn geboden; die alleen zijn eigen werkelijkheid erkent en haakt naar ongebreidelde vrijheid zonder zich van iemand iets te hoeven aantrekken. Het is een signaal van de eindtijd, waarin de hufterigheid volkomen bezit van mensen heeft genomen.
Gezag
Is er nog hoop te verwachten dat dit nog anders zal worden? Er zijn tekenen dat het sommige mensen te bar wordt en dat zij weer verlangen naar sterke leiders en mensen die gezag uitstralen. Maar het moeten geen mensen zijn die formeel gezag hebben vanuit hun functie. Zij hebben gezag omdat zij iets te zeggen hebben. Iets dat respect afdwingt en waar je als vanzelf naar luistert. Die zeggenschap van mensen heeft dan autoriteit omdat de waarheid overtuigt die in de woorden meekomt.
Het is mijn verlangen dat onze samenleving door de gemeente van de Here méér onder het beslag mag komen van de Heilige Geest. Want het is die Geest die overtuigt! Overtuigt met gezag en autoriteit van zonde, gerechtigheid en van oordeel. Wat zal het aanzien van onze samenleving anders zijn als de Geest bezit neemt van de harten van mensen en de Geest mensen de liefde leert. Alleen de liefde zal de wet van God in de harten van mensen kunnen schrijven, zodat ze elkaar en de Here God van harte dienen met een volkomen toewijding die niet het eigen belang op het oog heeft, maar het belang van Hem en de ander!
Ds. Yme Horjus
Het is merkwaardig dat het zelfs zover gaat dat leraren, gezinsvoogden, ambulancepersoneel, ANWB-hulpverleners, artsen, politiemensen etc. te maken hebben met een publiek dat vanuit assertiviteit voor vermeende rechten opkomt en daarbij agressief optreedt. Kort geleden werd in Almere een grensrechter bij het amateurvoetbal doodgeschopt omdat voetballers het niet eens waren met zijn beslissing.
Deze gebeurtenis staat niet op zichzelf. Een leraar moet het op school niet in zijn hoofd halen om mobieltjes in de klas te verbieden, of te weigeren dat jongens met een pet op het hoofd de les bijwonen. Er breekt een revolte uit, want wie is die leraar helemaal wel dat hij ons dat recht ontzegt? Het is geen wonder dat 50% van de beginnende leraren binnen vijf jaar stopt met onderwijsgeven als soms filmpjes op YouTube verschijnen van een totaal ontspoorde klas. Andere docenten schakelen over op een overlevingsmodus om het maar een beetje te kunnen volhouden.
Ultieme vrijheid
Wij zijn ver verwijderd van een samenleving waarin gezagsdragers nog uit konden gaan van normen en waarden die algemeen werden aanvaard. De strandrellen bij Hoek van Holland van enige tijd terug hebben laten zien dat mensen een rode waas voor de ogen krijgen als zij een herkenbare politieman in het oog krijgen. Ook de gebeurtenissen in Haren, nog maar zo kort geleden, demonstreerden maar weer hoe mensen er behagen in schepten tot pure vandalisme over te gaan als gezagsdragers hun dat recht menen te betwisten. De verhuftering van de samenleving is ver voortgeschreden. Fatsoensregels worden niet meer in acht genomen en normen en waarden zijn verdampt. In het verkeer kun je regelmatig het opsteken van een middelvinger meemaken als je eens een keer een onhandige manoeuvre maakt.
Waar komt dat nu toch allemaal vandaan? Waarom maakt een toenemend aantal mensen zich schuldig aan gewelddadig, agressief, bedreigend, overlast gevend of gewoon asociaal gedrag? Waarom is de beschaving onder de mensen zoek geraakt en zijn ze steeds angstig dat hun rechten en vrijheid in het geding zijn? Er zijn allerlei sociologen die wijzen op de doorgeschoten individualiseringsdrang. De mens viert in de ultieme vrijheid van handelen het feest van het hoogste persoonlijke individu dat zichzelf de wet stelt. En niemand mag hem te na komen. De verworven rechten van de uiterste vrijheidsbeleving zijn het dan waard om die met hand en tand te verdedigen tegen gezagsdragers die stammen uit de tijd dat de mens niet vrij was en altijd aan de leiband moest lopen van een gezag dat boven hem was geplaatst! Nee, weg daarmee! Ik bepaal zelf wat goed voor mij is! Ik kom op voor mijn eigen belangen! Het is ten voeten uit het drama van de ongebonden mens…
Wetsverachting
Gezagsdragers gaan zich verstoppen om niet het slachtoffer te worden van deze profileringsdrang. Zij noemen zichzelf geen autoriteiten meer maar ‘klantmanagers’. Zij proberen toch een beetje aan te klampen om niet helemaal de aansluiting te verliezen. Leraren doen een oogje dicht en politieagenten kijken een andere kant op om niet helemáál het onderspit te delven. Agenten combineren een uitgestoken hand met een hand die grenzen aangeeft in de hoop dat dit tenslotte nog aanvaardbaar is voor mensen.
Toch moet je bij dit alles zeggen dat het om niets anders gaat dan om de mens die de maat van alle dingen is. De heilzame geboden van een God die boven alles staat en Die de auteur is van normen en waarden die de mens tot zijn eigen heil zou moeten volgen, zijn ver te zoeken. Wie leest hier in gedachten niet de woorden van Matteüs 24:12? ‘En omdat de wetsverachting toeneemt, zal de liefde van de meesten verkillen.’ Die wetsverachting waar de Here Jezus het over heeft, is dat ongebonden leven van de mens die zonder God zijn weg wil zoeken in het leven; die los is van God en Zijn geboden; die alleen zijn eigen werkelijkheid erkent en haakt naar ongebreidelde vrijheid zonder zich van iemand iets te hoeven aantrekken. Het is een signaal van de eindtijd, waarin de hufterigheid volkomen bezit van mensen heeft genomen.
Gezag
Is er nog hoop te verwachten dat dit nog anders zal worden? Er zijn tekenen dat het sommige mensen te bar wordt en dat zij weer verlangen naar sterke leiders en mensen die gezag uitstralen. Maar het moeten geen mensen zijn die formeel gezag hebben vanuit hun functie. Zij hebben gezag omdat zij iets te zeggen hebben. Iets dat respect afdwingt en waar je als vanzelf naar luistert. Die zeggenschap van mensen heeft dan autoriteit omdat de waarheid overtuigt die in de woorden meekomt.
Het is mijn verlangen dat onze samenleving door de gemeente van de Here méér onder het beslag mag komen van de Heilige Geest. Want het is die Geest die overtuigt! Overtuigt met gezag en autoriteit van zonde, gerechtigheid en van oordeel. Wat zal het aanzien van onze samenleving anders zijn als de Geest bezit neemt van de harten van mensen en de Geest mensen de liefde leert. Alleen de liefde zal de wet van God in de harten van mensen kunnen schrijven, zodat ze elkaar en de Here God van harte dienen met een volkomen toewijding die niet het eigen belang op het oog heeft, maar het belang van Hem en de ander!
Ds. Yme Horjus
